Dit artikel brengt de twee methodes: Shared Photovoice & Remote Shared Photovoice in beeld en daarbij welke methode het beste bij jouw onderzoek past.
Karijn Kakebeeke, Visual Storytelling & M&E, Marije ten Brink, Lectoraat Civic Interaction en docent CMD en Michel Alders, docent CMD.
Photovoice is een methode die uit een sessie bestaat waarin een groep van participanten eigen gemaakte foto’s aan de hand van een thema met elkaar delen en bespreken. Hierbij zullen de participanten vervolgens de foto’s in een visuele indeling zetten, waarbij verschillende relaties tot stand worden gebracht. Dit wordt een ‘mapping’ genoemd.
Deze methode wordt gedaan om de verschillende perspectieven en gedachtegangen in kaart te brengen van de participanten over een bepaald thema wat in verbintenis staat met je onderzoeksonderwerp.
In dit artikel worden de twee kanten van Photovoice: fysieke en ‘Remote’ uitvoering, in kaart gebracht. Stapsgewijs zal de werking van deze methode uitgelegd worden, waarbij de verschillen tussen de twee ook uitgelicht zullen worden. Tot slot nog een aantal ‘Tips & Tricks’ om je nog beter op weg te kunnen helpen om de methode uit te kunnen voeren. Hierdoor ben je ook in staat om de participanten beter te kunnen begeleiden tijdens het proces.
Het doel van dit artikel is om jou en andere onderzoekers te informeren over de fysieke en remote uitvoering van de methode Photovoice zodat er een heldere keuze gemaakt kan worden welke uitvoering het beste zal werken voor je onderzoek.
Voor je kan beginnen met shared Photovoice dien je het één en ander voor te bereiden. Om te beginnen, het thema. Aan de hand van je onderzoeksonderwerp bepaal je het thema. Op basis van dit thema dienen de participanten foto’s te maken, het is dus van belang dat het thema duidelijk is.
Nadat het thema is vastgesteld, ga je op zoek naar participanten. Het is aan te raden om op zoek te gaan naar participanten die zich betrokken voelen met het thema (die wellicht ook enthousiast zijn). Houdt wel rekening mee met het feit dat het verzamelen van participanten langer dan een dag kan duren.
Nadat je genoeg participanten hebt verzameld, kan je ze verdelen in groepen van bijvoorbeeld 5 personen. Zodra je de teams hebt gemaakt kan je de participanten uitleggen wat de bedoeling is. Spreek duidelijk een minimum af qua hoeveel foto’s de participanten moeten maken (minimaal 9 foto’s per persoon is gebruikelijk).
Voor de foto’s geldt dat er geen goede en/of slechte foto’s zijn, zolang de foto onderbouwd kan worden waarom het bij het thema past. De foto’s mogen daarom ook symbolisch zijn. Hiervoor geldt dan wel dat de foto uiteraard duidelijk uitgelegd moet worden zodat er geen verwarring ontstaat binnen de foto’s.
Nadat alle foto’s zijn gemaakt is het de bedoeling dat de foto’s samen in groepsverband bekeken worden. Hiervoor zullen alle participanten de eigen gemaakte foto’s uitleggen. Dit is erg belangrijk omdat dan alle foto’s juist geïnterpreteerd kunnen worden (dus weten waar de foto precies over gaat). Om dit waar te maken, spreek je met de participanten duidelijk een datum, tijd en locatie af.
Wanneer de uitvoering remote (op afstand) is, is het van belang om de participanten van tevoren op een werkend audiokanaal en online platform uit te nodigen. Hierin kunnen de participanten gezamenlijk communiceren en werken.
Voor het geval de uitvoering fysiek is, komen de participanten samen en leggen ze hun foto’s op tafel. De participanten leggen aan elkaar uit wat er op hun foto’s te zien is en waarom ze deze ingebracht hebben.
Nadat de foto’s besproken zijn is het de bedoeling dat de participanten de foto’s gaan analyseren en daarvoor een mapping gaan maken. Hierbij is het de bedoeling dat zij zoveel mogelijk relevante foto’s in de mapping verwerken. Om de participanten een beetje op gang te helpen zou je voorbeelden van mappings kunnen tonen (zie afbeelding hieronder).
Zo kunnen participanten ervoor kiezen om de foto’s te categoriseren op basis van ervaring of moment. Als participanten een vergelijking willen maken tussen de foto’s op basis van ervaringen kan een assenstelsel gebruikelijker zijn. Afhankelijk van hoe participanten verbanden willen leggen dienen ze dus de juiste mapping en labels te kiezen. Het kan raadzaam zijn de groep participanten twee keer een mapping te laten maken zodat er diepgaander over de foto’s gediscussieerd wordt en foto’s verschillend beschouwd kunnen worden.
Wanneer de participanten een besluit gaan maken over welke mapping het beste ingeschakeld kan worden aan de hand van het thema en alle foto’s, kunnen er discussies ontstaan. Deze discussies kunnen leiden tot sterke inzichten over de interpretatie van de foto’s en daarmee over hoe participanten zich verhouden tot het thema.
Door gebruik te maken van ‘Shared Photovoice’ kan je kwalitatieve data genereren. Door participanten bezig te laten zijn met hun foto’s kun je achterhalen hoe participanten zich verhouden tot het thema. Door vragen aan elkaar te stellen en de foto’s toe te voegen aan een mapping vergelijken participanten hun inzichten waardoor ze ervaren hoe ze zelf en hoe de ander over het thema denkt.
Om goed voor jezelf te kunnen bepalen welke vorm van Photovoice jij wilt toepassen voor je onderzoek is het van belang dat je op de hoogte bent van alle plus-en minpunten van de fysieke en remote uitwerking.
Aanpassingen makkelijk te maken
De remote uitwerking gaat door middel van een digitaal platform zoals Miro, hierdoor is de mapping ook makkelijk aan te passen. Wanneer een foto verplaatst wordt blijft de rest van de foto’s nog steeds netjes op zijn plek. Het is ook eenvoudig om een kopie van de foto te maken zodat duidelijk blijft van wie de foto was en zodat er eenvoudig een tweede mapping sessie gedaan kan worden. (zie bron)
Omzetten naar data
Doordat de mapping al digitaal is, is het ook makkelijk om de resultaten om te zetten naar data. Om je mapping om te zetten naar data zou je een nieuwe laag (layer) over je resultaten kunnen zetten en daar overheen de precieze coördinaten kunnen plaatsen. Je zou zelfs snel een schermafbeelding kunnen maken van de uitwerking en direct in je onderzoeksdocument kunnen plaatsen.
Uitwerking van mapping
Het remote uitwerken van een mapping is erg simpel in tegenstelling tot een fysieke uitwerking. Om het digitaal uit te werken zijn er meerdere verschillende online platformen (zie handige links) waarmee je gemakkelijk nieuwe mappings kan maken, die je vervolgens ook met je teamgenoten gezamenlijk kan invullen. Voor de fysieke uitwerking is het uitprinten van een foto echt een ‘must’, daarnaast benodigdheden zoals tape, groot vel, etc.
De sessie
Remote dient naast het canvas om de foto’s te plaatsen ook een digitaal audiokanaal te zijn zodat participanten met elkaar kunnen praten.
Natuurlijke interactie
Voor het uitwerken van een fysieke Photovoice komen de participanten fysiek bij elkaar. Tijdens de fysieke contacten en aanwezigheid is er natuurlijk interactie aanwezig. Bij een remote Photovoice kan het vaker voorkomen dat enkele participanten minder praten.
Lichaamstaal
Door echt fysiek bij elkaar te zijn komt lichaamstaal ook in beeld. Foto’s uitleggen aan elkaar roept emotie op en daarnaast ook gezichtsuitdrukking. Door dit sociale aspect zal de communicatie hoogstwaarschijnlijk sneller en beter te begrijpen zijn.
Focus/aandacht
Door fysiek echt aanwezig te zijn zullen participanten hoogstwaarschijnlijk eerder geneigd zijn om actief mee te doen. Het gebeurt vaker dat mensen die thuis achter de laptop zitten, sneller afgeleid raken door externe factoren.
Om tot slot nog het beeld iets te verbreden wat betreft onderzoek aan de hand van visuele elementen, staan hieronder nog wat verschillende methodes genoteerd die gerelateerd staan tot Shared Photovoice en Remote Shared Photovoice.
Participanten komen in een groep samen en bedenken creatieve ideeën gebaseerd op vooropgestelde regels, deze regels zijn te vergelijken met de onderwerpen die bij (Remote) Shared Photovoice ook op eigen inzicht wordt opgesteld. Bij deze methode zijn er net zoals (remote) Shared Photovoice geen goede of slechte antwoorden, deze methode draait ook om de discussie en het onderbouwen van keuzes.
Bij deze methode worden participanten gevraagd om bepaalde onderdelen te labelen en te categoriseren. Dit kan bijvoorbeeld voor het organiseren van een website (vele andere mogelijkheden). Aan de hand van deze categorisatie leggen de participanten hun keuzes uit. Deze methode is vergelijkbaar met (Remote) Shared Photovoice omdat de participanten zelf verbintenissen leggen aan de hand van kaartjes (dit kunnen foto’s en/of woorden zijn).
Binnen een groepsverband van participanten wordt er over een bepaald onderwerp gediscussieerd. Participanten leggen hun mening en reden uit waarom ze bepaalde uitspraken doen, deze worden gebruikt als inzichten binnen het onderzoek. Ook bij deze methode hebben participanten de vrijheid om alle antwoorden te geven (geen foute antwoorden mogelijk). Shared photo elicitation zou gezien kunnen worden als een focus group gemixt met card sorting.
Participanten nemen actief deel aan het ontwerpproces. Hierbij komen een aantal oefeningen aan bod waar participanten hun meningen kunnen geven wat betreft het onderwerp. Deze oefeningen bestaan vaak uit doe-activiteiten en daarnaast worden ze gevraagd om erover te praten (uiten).
Participanten krijgen een fysieke toolkit overhandigd, deze bestaat uit vragen en daarnaast ook uit verschillende opdrachten. Vaak bestaan deze opdrachten echt uit doe-activiteiten. Deze toolkits verschillen qua inhoud uiteraard op basis van het type onderzoek. Deze methode is enigszins gerelateerd aan (Remote) Shared Photovoice doordat participanten aan de hand van de foto-opdracht worden uitgedaagd om hun (ervaringen in) het dagelijkse leven vast te leggen.
Mocht je besloten hebben om de mapping en eventueel de gehele methode remote te bespreken dan dien je gebruik te maken van een online platform. In essentie werken de platformen ongeveer hetzelfde. Je kan real-life werken en elkaars interacties zien. Hierbij een aantal van deze online platformen die deze methode ook online mogelijk maken.
Geschreven door: Mirai van Dun & Abdel el Hannaoui, 2021
